Familia-plangintza
Japoniak 127.500.000 biztanle ditu guztira, hau da, 337 bizt./km²-ko dentsitate demografikoa du. Biztanleria moderno bat da alegia, amaituta duena trantsizio demografikoa. Biztanleria zaharra da. 15 urtetik beherakoa da biztanleriaren % 14, 15 eta 65 urte bitartekoa % 65, eta % 21 baino osatzen dute 65 urtetik gorakoek. Biztanleriaren hazkundea negatiboa da, -% 0,14 ingurukoa urtean. Jaiotza-tasa oso txikia da, ‰ 8 ingurukoa; emankortasun-tasa, beraz, ‰ 1,2koa. Heriotza-tasa, aldiz, oso txikia da, ‰ 9 ingurukoa, eta are txikiagoa da haurren heriotza-tasa: ez da ‰ 3ra iristen, kalitatezko osasuna gizarteko geruza guztietara iristen den herrialdeetan gertatu ohi den bezala. Bizi-itxaropena, jaioberrien artean, 82 urte ingurukoa da.
Jaiotzen jaitsiera japoniar gizartearen kezka izan da azken hamarraldietan, baina bereziki deigarria da 1990eko hamarraldiaz geroztik. 2005. urteaz geroztik, jaiotza baino heriotza gehiago daude, migrazio-tasa ia-ia zerokoa baita Japonian. Hori arazo larria da japoniar pentsio-sistemarentzat, eta ezinbestean hartu beharko dira neurriak alor horretan, gero eta gehiago baitira mendekotasunen bat duten herritarrak. Jaiotzaren kontrolerako metodo nagusiak kondoia eta legezko abortua dira. Familia txikiak osatzeko joera dago, hainbat arrazoi direla-eta: ezkontza-tasa txikia, emakumea lan munduan txertatu izana, etxebizitza txikiak, eta seme-alaben kostu handiak.
Katastrofe horren aurrean, Gobernuak "belaunaldi berrien garapenerako laguntza" izeneko legea onartu zuen, "seme-alabak edukitzeko gogoa sustatzeko" eta "gazteen emantzipazioa bultzatzeko".
Lege berri horren ondorioz, datorren apirilean hogeita hamarren bat neurri jarriko dira abian "solidaritatea eta haurren hezkuntza sustatzeko, familiak duen funtsezko zeregina nabarmentzeko eta emakumeei lana eta familia-bizitza uztartzen laguntzeko" helburuarekin.
"Giro egokia sortu nahi dugu. Ezinbestekoa da gurasoak harro sentitzea beren seme-alabak hezteko zereginean", adierazi zuen Osasun Ministerioak. Horretarako, ordea, behar-beharrezkoa da "emakumeek gero eta gizon femeninoagoekin seme-alabak eduki nahi izatea", esan zuen Sakaik, ironiaz, japoniar gizartearen joera berriei buruz, publizitatearen eremukoei buruz bereziki ari zela.
Biztanleriaren % 98,6 japoniarra da jatorriz. Oso immigrante gutxi daude: 200.000 europar eta iparramerikar herritartuak, eta txinatar, korear, filipinar, indonesiar, thailandiar eta vietnamdar gutxi batzuk. Horrez gainera, aldi baterako 50.000 langile indiar daude, Indiaren eta Japoniaren arteko merkataritza-hitzarmenen emaitza gisa. Eta horiei erantsi behar zaizkie, Bangladesh, Iran, Afganistan, Pakistan, Brasil, Ekuador, Mexiko eta Perutik etorriak. Atzerritarrek hainbat murrizketa dituzte legediaren alorrean, eta gizartean gaizki ikusita daude, baita haien ondorengoak ere, nahiz eta bertakoekin nahasten ari diren gero eta gehiago.
Japonian, biztanleria ez dago modu homogeneoan zabaldua. Munduko dentsitate handieneko herrialdeetako bat da, 337 h/km2 baitu. Oro har, kostaldean biztanle gehiago bizi dira, eta hegoaldean iparraldean baino gehiago. Ozeano Bareko kostaldean dago biztanleria gehien, bertan baitaude megalopoli handienak. Hokaidoko uhartea eta Honshuren ipar-ekialdea dira dentsitate gutxieneko eremuak.
Japoniarrek ez dute beren herrialdetik emigratzeko ohiturarik eduki, baina XX. mendean zehar exodo izugarria egon zen landa-eremutik, eta horren ondorioz, gaur egungo japoniar gizartea hiritarra da nabarmen. Bigarren Mundu Gerraren ondoren, prozesu hori are gehiago nabarmendu zen japoniar megalopoli handietara, Tokio inguruan bereziki. Gaur egun, biztanleria sakabanatzeko politikak sustatzen ari dira, hiri ertainen mesedetan eta konurbazio handien kaltetan.
Jaiotza-tasa eta abortuaren debekua
Washington Post egunkariak JapanCrush blogean argitaratutakoaren berri ematen du, hain zuzen ere, Japoniar Politikak abortua debekatuz herrialdeko jaiotza-tasa handitu nahi duela azaltzeko. Albiste hori orain dela aste gutxi batzuk Japoniako Finantza Ministroak egindako hainbat adierazpenekin lotu liteke, iradoki baitzuen egokia izango litzatekeela azkenekotan dauden adinekoak behingoz hilaraztea.
Egoera demografikoari buruzko alarma-mezuak (jaiotza-tasa txikia eta zahartze demografikoa) indartzen ari dira, eta gero eta ohikoagoak dira, baina ez bakarrik Japonian, baita herrialde garatu guztietan ere.
Japoniarrek huts egiten dute, ordea, beren diagnostikoan, adierazten baitute krisi bat dela iraultza erreproduktibo baten zorioneko emaitza. Modernizazio demografikoak ez du inolako krisirik eragin, baizik eta giza produktibitatearen hobekuntza nabarmena, emakumeek beren ahaleginak beste ekoizpen-sektore batzuetara eraman ahal izatea, seme-alaben kalitate nabarmen hobea, inoiz izan den populazio-bolumen handiena. Eta hori guztia emakumeko seme-alaba kopuru txikiagoa edukita, eta ahalegin berezia eginez herritar guztiek bizitza osoa eta erabatekoa eduki dezaten, beren bizitzako etapa guztietan, baita zahartzaroan ere. Horrek piramide tradizionala aldatzen badu, ongietorria izan dadila piramide berria.
Lorpen horren eta gizarteak hori lortzeko egindako ahaleginaren balorazio eskas edo hutsalaren aurrez aurre, beharbada komenigarria litzateke hainbati gogoraraztea, hala nola politikariei, kazetariei, finantza-aholkulariei, ekonomistei, funtzionario vatikanoarrei, familia tradizionalaren aldekoei, abertzaleei, nazionalistei, moralistei eta "krisi demografiko nazionalaren" kontrako neurriak hartzearen aldeko diren gainerako guztiei, pertsonek ez dutela izan behar Estatuen ongizatea lortzeko politiken bitarteko; aitzitik, Estatuek izan behar dutela politikak pertsonen ongizaterako baliabideak. Aspaldiko egia da, eta begien bistakoa, baina ahaztu egiten zaie, eta ez bakarrik japoniarrei (Espainian ere era horretako asko ditugu).
Baina diagnostikoa zuzena edo okerra izan, emaitzetan ere huts egiten dute. Abortuaren debekuak ez du inoiz jaiotza kopuruaren igoera ekarri; abortu bat gutxiago jaiotza bat gehiago dela pentsatzeak eragina du haurren mekanizismoan. Ez da gauza bera abortuaren kontra arrazoi erlijioso edo moralengatik egotea eta debekua jaiotza-tasa igotzeko neurri eraginkorra dela pentsatzea. Zenbat seme-alaba eduki eta horiek noiz eduki daude jarduera antisorgailuen antzean, eta ez alderantziz.
Europako ugalkortasun-tasak behera egin zuen, gelditu gabe, XIX. mendearen bukaeraz geroztik XX. mendeko behin behineko baby-boomera arte; baina denbora horretan guztian abortua ez zen debekatuta eta zigortuta zegoen bakarra, haurdun gelditzea galarazteko edozein tresna edo gailu artifizial, eta baita horiek erabiltzeko moduari buruzko azalpen oro ere debekatuta zeuden. Gauza jakina da Frantziako Iraultzaz geroztik behera egin duela ugalkortasunak Frantzian, eta betidanik egon da hori geldiarazten tematuta, politika natalisten bitartez; prozesu hori guztia abortuaren kontrako lege oso gogorrarekin egin zuen, eta ez zen 1975. urtea arte legeztatu. Hala ere, Frantziaren ugalkortasun-tasak behera jarraitu zuen berdin-berdin.
Gehiago jakiteko:
http://apuntesdedemografia.wordpress.com/2013/03/04/natalismo-japones-y-prohibicion-del-aborto/
http://www.fluvium.org/textos/familia/fam136.htm (2004)
https://espanol.answers.yahoo.com/question/index?qid=20130515181018AA7jsuO
